Aangenomen Regionale-Energie-Strategie is onhaalbaar!

Het commentaar op de RES bevat 3 verschillende thema’s:

1) De legitimiteit

Het besluitvormingscircuit rond de RES doet me denken aan de besluitvorming rond de plaatsing van de windturbines in de Drentse Monden. In PS is veel over de plaatsing gesproken, omdat de ruimtelijke ordening van Drenthe in het geding was. Uiteindelijk bleek PS er niets over te zeggen te hebben, omdat de Rijksoverheid via de Rijks-Coördinatie-Regeling alle besluitvorming naar zich toe trok.De meerderheid in PS vond dat niet erg omdat dit voor een goed doel gebeurde, er werden per slot van rekening toch 'groene' windturbines neergezet.

Ondanks felle protesten van de bewoners van de Drentse Monden onder aanvoering van de Robin Hood van die streek, Jan Nieboer. Hij en anderen hebben hier in de Staten emotionele betogen afgestoken om te wijzen op het ondemocratische karakter van de procedure, inspraak en participatie waren toen vreemde begrippen, en op het schaden van de belangen van de omwonenden en het kiezen voor de belangen van de initiatiefnemers. De plaatsing was een trein, die niet meer te stoppen was.
De RES lijkt ook een trein, die niet meer te stoppen is. De besluitvorming is warrig , de bestuurders van de RES regio Drenthe zijn feitelijk degenen, die bepalen wat er gaat gebeuren. Ondanks het feit, dat de Ruimtelijke Ordening een kerntaak is van de Provincie vindt de finale besluitvorming over de RES niet plaats in PS. De Provincie is slechts een van 17 organen, die zich mogen uitspreken over de RES. Het finale besluit wordt door het landelijke RES Bestuur genomen. Die trouwens ook besloten hebben, dat PS slechts een van de belanghebbenden is. Het primaat van de politiek is in het geding, PS heeft als taak om op te komen voor de belangen van de provincie Drenthe. En bij de besluitvorming over de plaatsing van windturbines en zonneakkers in Drenthe, die de fysieke leefomgeving van Drenthe erg zal gaan veranderen is ze slechts zijdelings betrokken. Alleen al daarom hoort PS niet akkoord te gaan met deze RES. Het mag niet zo zijn, dat PS niet uiteindelijk bepaalt of deze RES goed is voor Drenthe. Het is nu een favoriet onderwerp van bestuurders en milieufanaten.
Ook bij de RES zijn er initiatiefnemers, die flink profiteren van de plaatsing van windturbines en zonnepanelen, en omwonenden, die mogen participeren en met spiegeltjes en kralen worden afgekocht. Felle protesten zullen er ook wel komen als omwonenden door hebben wat het “afgesproken” beleid in de RES concreet voor hen en de leefomgeving gaat betekenen. De aanvoerders zullen echter wel voorzichtig zijn, want er worden verwoede pogingen gedaan om de Robin Hood van de Drentse Monden, de eerder genoemde Jan Nieboer, in het gevang te doen belanden. Hoe dan ook de PVV zal er trots op zijn als deze Robin Hood bij de volgende Provinciale verkiezingen op de lijst van de PVV zou staan.
De PVV zal vanwege deze rommelige en ondemocratische besluitvorming al tegen stemmen

2) De onrealistische planning.

Het plan om in 2050 alle energie in Drenthe CO2 neutraal op te wekken is volstrekt onhaalbaar, er wordt veronderstelt, dat dit met wind, zon en geothermie kan. De nu voorgestelde 34,5 TeraWatth is slechts 10% van de elektriciteitsbehoefte van Nederland. De elektriciteitsbehoefte is overigens slechts 1/60 deel van de totale energiebehoefte van Nederland. Als ook alle mobiliteit, verwarming, industrie moet overschakelen naar elektriciteit dan is dat fysiek onmogelijk. Als alles in Nederland en op zee bebouwd zou worden met turbines en zonnepanelen dan komt men slechts tot 1/3 deel van de benodigde energie. Nog los van het feit, dat voor veel industrieën fossiele brandstoffen niet alleen nodig zijn voor de energie, maar ook als grondstof voor de producten.
Het is ondenkbaar, dat in de energiebehoefte kan worden voorzien zonder gebruik te maken van fossiele brandstoffen, er zijn nog enorme voorraden olie en nog grotere voorraden gas.
Stoppen met Groningsgas hoeft niet te betekenen, dat er gestopt moet worden met gas als fossiele brandstof. De omringende landen schakelen juist over op gas, omdat het zo schoon is en flexibel inzetbaar naast de zonne en windenergie. Nederland beschikt over een zeer fijnmazig gasdistributiesystemen. In plaats van dit te gebruiken voor de mogelijke distributie van waterstof gas, kan beter besloten worden om aardgas te gaan importeren en de huizen te blijven voorzien van gewoon aardgas.
Het onderwerp, dat helemaal niet genoemd wordt is Kernenergie. Zonder Kernenergie zal er nooit een stabiele elektriciteitsvoorziening in Nederland mogelijk zijn. Vanwege het wisselende aanbod van zonne en windenergie, zal het percentage in Nederland van de duurzame elektrische Energie nooit hoger kunnen zijn dan 40%, anders wordt het het elektriciteitsnet instabiel. Een situatie, die in Duitsland al bereikt is.
Voor de kernreactoren geldt dat, er nieuwe typen kernreactoren zijn. Er wordt hard gewerkt aan gesmolten zout kernreactoren en aan gesmolten-zout reactoren met Thorium. Nederland mist totaal deze ontwikkeling, al het geld, dat nu gestoken wordt in waterstof, wind en zonne-energie zou beter gestopt kunnen worden in de ontwikkeling van gesmolten-zout reactoren, die in de toekomst onafwendbaar nodig zullen zijn voor de stabiele elektriciteitsvoorziening van Nederland.
De PVV kan vanwege deze onrealistische planning alleen maar tegen en deze nota stemmen.

 3) De consequenties en de kosten

Deze RES ontbeert essentiële informatie, nergens wordt vermeld om hoeveel windturbines het gaat en hoeveel vierkante kilometers gebruikt gaan worden voor het plaatsen van zonnepanelen. Het blijft beleid, de uitvoering en de uitvoerbaarheid blijven buiten zicht.
De bewoners, maar ook PS moeten weten waar nu precies over gestemd gaat worden en dat duidelijk vermeld wordt dat dit de eerste stap is en dat er nog meer, grotere, stappen nodig zijn om het gewenste doel te halen.
Er wordt een geheel nieuw parallel hernieuwbaar energiesysteem opgezet naast het bestaande, dat niet afgeschaft kan worden, omdat er altijd een back-up systeem nodig zal zijn als het zonne en windsysteem niet of niet voldoende kan leveren. Bovendien moet het elektriciteitsnet uitgebreid en verzwaard worden om de zonne en windenergie van allerlei verschillende plaatsen te transporteren. De kosten voor het nieuwe parallelle energiesysteem en het verzwaren van het elektriciteitsnet zijn enorm en die zullen moeten worden opgebracht door de gebruikers. De huidige productiekosten voor een Kw/h zijn 4 cent, de gebruiker betaal 25 cent door allerlei opslagen en belastingen. Sombere verachtingen geven aan, dat de elektriciteitsprijs wel eens zou kunnen verdubbelen.
Daarnaast wordt verwacht dat door allerlei belastingen de prijs van aardgas kunstmatig zal worden verhoogd, om de groene investeringen te kunnen betalen en het gebruik van aardgas te ontmoedigen.
Extra bezorgd is de PVV omdat ook gemakkelijk overgegaan kan worden op dwang, als bewoners niet wensen mee te werken aan groene vernieuwingen, verbeteringen. De vrees bestaat dat de opstellers van de RES zo overtuigd zijn van hun gelijk, dat er alleen maar draagvlak gecreëerd hoeft te worden. Wat inhoudt, dat er veel uitgelegd gaat worden en als men het uiteindelijk dan niet begrijpt of wil begrijpen, dan moet er maar dwang aan te pas komen, bij voorkeur via financiële middelen. Dat er bewoners zijn, die het best begrijpen, maar het niet eens zijn met de RES is voor de RES aanhangers onvoorstelbaar, ”daar kun je toch niet tegen zijn”?
Over de extra kosten en de directe gevolgen voor de leefomgeving wordt niets vermeld in deze RES, daarmee is het een onvolledig beleidsstuk, dat niet die informatiebeveiliging bevat waarop een besluit benomen kan worden.
De PVV kan daarom alleen maar tegen deze nota stemmen.

 Als de situatie niet zo treurig zou zijn zou het traject van deze RES vergeleken kunnen worden met de populaire TV. serie “Ik vertrek”. Mijn Collega Tjip Koopmans heeft in de commissie OGB al deze vergelijking gemaakt.
Ook hier is de bestemming bekend, 0% CO2 uitstoot in2050 en zijn er allerlei onrealistische verwachtingen hoe dat kan.
De consequenties van het besluit worden niet doorzien, wat gaat dat betekenen voor de kwaliteit van het leven. Er is gebrek aan deskundigheid, klopt het allemaal wel? Er is een groot vertrouwen, dat alle problemen in de toekomst wel oplosbaar zullen zijn. Er is geen zicht op de financiën, kunnen we het in de toekomst allemaal wel blijven betalen? Het optimisme van de RES-‘reizigers’ is groot, het komt in die toekomst wel goed veronderstellen ze.

Reactie van de PVV in 2e termijn:

1. Het lijkt er op of de voorstanders van de RES geloven, dat veel mensen gaan profiteren van de energietransitie. Dit is boerenbedrog, maar deze illusie wordt wel bewust gecreëerd.
Er wordt een tweede energie systeem gebouwd, dat parallel met het huidige systeem gaat functioneren en het energie netwerk moet verzwaard worden om de windturbines en de zonneparken aan te sluiten op het bestaande netwerk. Dit gaat hoe dan ook geld kosten en bedrijven willen er ook nog aan verdienen.
De kosten zullen worden opgebracht door de gebruikers, de inwoners van Drenthe, voor hen gaat dit ongetwijfeld leiden tot een hogere prijs voor de energie. Een verdubbeling van de elektriciteitsprijs en een veel hogere prijs voor de warmt, voor het gas.
2. Wat opvalt in het taalgebruik van de klimaatgelovigen is, dat het woord “moeten” zo vaak gebruikt wordt. De mensen moeten allemaal meedoen, er moet draagvlak gecreëerd worden, de mensen moeten van het gas af, de mensen moeten hun huis beter gaan isoleren, de mensen moeten minder gaan reizen, de mensen moeten minder gaan consumeren, de klimaatdoelen moeten gehaald worden. In wat voor een maatschappij gaan we leven als
“ moeten” het favoriete woord gaat worden.
3. Een oproep aan de klimaatgelovigen kom uit de kerk van het eigen gelijk, er zijn ook nog mensen met andere respectabele opvattingen. Deze mensen hoeven niet bekeerd te worden, ze hebben gewoon een andere mening. Zij leven ook in Nederland en willen nier blijven leven zonder voortdurend bestookt te worden met allerlei doemscenario’s
4. De Klimaat gelovigen zeggen op te komen voor de belangen van de jeugd en claimen dat zij de enigen zijn, die de toekomst van hun kinderen veilig stellen. Zij beroepen zich erop, dat ze zich later wel kunnen rechtvaardigen naar hun kinderen, omdat ze voldoende gedaan hebben om het klimaat te redden. De PVV mag ook ter verantwoording worden geroepen door de kinderen, maar wij verwachte, dat de kinderen andere vragen gaan stellen, zoals
• Waar is de welvaart gebleven.
• Waar zijn de woningen voor ons gebleven.
• Waar zijn de banen gebleven
• Waar is een optimistische toekomst gebleven.
• Waar is een goede leefomgeving gebleven.
• Waar is het mooie Drentse landschap gebleven.
• Waar zijn mijn kansen op succes, sociale stijging, gebleven.
5. Het debacle van de plaatsing van de windturbines In de Drentse monden, heeft er toe geleid, dat de overheid nu kiest voor een decentrale aanpak. De Centrale overheid creëert de illusie, dat ze pas op het einde, als de omstandigheden dat vragen, gedwongen zal worden om bindende oplossingen op te leggen. De provincie is nu slechts een van de 17 “stakeholders” en ze vergeet haar kernverantwoordelijkheid voor de ruimtelijke ordening. De schaduw van het debacle van de Drentse Monden hangt over dit proces, vooral geen sturing
6. Lokale democratie is niet gelijk aan de formele besluitvorming in de gemeenteraden. Dit is geen participatie van de bevolking. Draagvlak ontstaat als mensen de noodzaak zien en ervaren voor bepaald beleid, maar ook de consequenties en de lasten kunnen overzien, die deze energietransitie met zich meebrengt De uitspraak alles gaat woonlasten neutraal plaats vinden voor klimaat aangepaste woningen is misleidend, betekent dit dat de woonlasten hetzelfde blijven of in vergelijking met andere niet aangepaste woningen hetzelfde blijven. Zoals ook uitkomsten van enquêtes over het veronderstelde draagvlak misleidend zijn. Het beeld, dat gecreëerd wordt is, dat alles toch door gaat en dat de RES een rijdende trein is. Ieder plan is maar voorlopig, maar legt wel heel veel vast. Het is een salami tactiek, zelfs PS kan zich er niet tegen verzetten of de voorlopige plannen aanpast krijgen.
7. De sturing door de Provincie moet niet zoals bij de Drentse Monden bestaan uit het aanwijzen van zoekgebieden, maar de provincie hoort achteraf aan te geven, dat plaatsing in bepaalde gebieden niet wenselijk is. Het is geen sturing van boven af, maar het is wel de noodzakelijke bijsturing. Als er een totaal plaatje is dan hoort de Provincie te kijken naar,
• het totale aanbod van MWh/h. in verhouding tot de landelijke vraag.
• naar de verdeling over de verschillende Gemeenten.
• De plaatsing in de provincie
• De verhouding windturbines en zonneparken.
• De verhouding van lokale initiatieven en grote landelijke spelers.
8. De remmende werking door acties van burgers in Drenthe moet niet als negatief ervaren worden. Het is de tegenmacht waar de Provincie mee te maken heeft. De tegenmacht is toch noodzakelijk in een Democratie en is broodnodig. Beleid is abstract en daar kunnen mensen best voor zijn, maar als ze te maken krijgen met de consequentie van datzelfde beleid, dan ontdekken ze, dat ze het er niet mee eens zijn. Niet omdat het in hun achtertuin gebeurd, maar omdat ze dan pas overzien waar dat beleid toe leidt.

Uitgesproken door Nico Uppelschoten tijdens de behandeling van de RES 1.0 op de PS-vergadering op 29 mei 2021 te Assen.

 Uitslag stemming over de RES 1.0: tegen: PVV, Ja21 en FvD; voor: alle overige partijen.